In de statische benadering van het leven is de drang naar ‘steeds hetzelfde’ de drijfveer. Die veiligheden zijn natuurlijk ook belangrijk. Risico’s zijn leuk, tot op zekere hoogte. Zeker als je jong bent, vooral zo in de puberteit, dan neem je risico’s waar je later niet aan zou denken. Het hoort bij de levensfase, het zoeken naar het zelf, naar je eigen kunnen. In het latere leven nemen de verantwoordelijkheden toe, vanwege bezit en zorg en daarmee worden risico’s minder acceptabel. Zelfs de grootste durfal, the ultimate survivor, zoekt naar het bekende in alles wat onbekend is. De basis ben je namelijk zelf, jij bent waar je op terug kan vallen, jij bent wat bekend is. De rest zijn eigenlijk symbolen van het bekende.
Je moet dat wel wat nuanceren, want op deze manier klinkt het als een goedkope versie van een dure managementstraining of een folder van een bio-energetische cultgroep. Als je continu bezig bent met veranderingen in jezelf of in je eigen omgeving, dan is de vraag of die investering altijd terug komt. Wat was de regel ook al weer: Elke 3 jaar een nieuwe auto, elke 5 jaar van werkplek veranderen, elke 7 jaar een nieuwe relatie, na 8 jaar een nieuwe woonomgevingen elke 11 jaar een psychologische shift en twee keer in je leven een levenscrisis, meestal rond je 25e en mid 40. wat daarvan waar is, weet ik niet, ik herken patronen bij mezelf en in mijn omgeving, maar weet evenzo duidelijk alles te ontkennen met ontelbare voorbeelden. Ook dat zegt weer meer over mezelf, ik wil niet bij de massa horen en zeker niet passen in de regeltjes. Maar waar ik inderdaad vaker behoefte heb aan een nieuwe auto dan gemiddeld, ben ik trouwer in relaties en is mijn werkplek ook al 18 jaar hetzelfde. Maar ja: “Onderwijs, elke dag anders”. Dat is niet zo overigens. Je moet er juist voor zorgen dat het erg voorspelbaar wordt, dan gebeurt er wat je wilt en zijn de verassingen de excessen van sommige idiote kinderen of beslissingen vanwege een egootje van een manager die geen hout snijden. Misschien zeggen deze bevindingen wel iets over een aankomende levenscrisis of een uitgestelde behoefte om van baan te gaan wisselen.
Kinderen in de leeftijd van Chris beginnen in de grote ontdekkingstocht met het eigen maken van hun omgeving. Dat is een vorm van de verandering een plaats geven. Ik vind het erg bijzonder als je er over nadenkt. Voor een kleintje is de wereld zo nieuw dat ze dood en doodop moeten zijn van al die nieuwe dingen elke dag.Vooral ook omdat ze zoveel lijken te vergeten. Het is ook erg leuk om te zien hoe leuk ze dat nieuwe vinden: Een nieuwe schommel, een nieuw speeltje, een nieuwe omgeving als er maar een aantal stabiele punten te vinden zijn. Zo moet er een papa of een mama zijn die je vertelt dat het goed is, een opa of oma kan meestal ook. Die basis is voor Chris in ieder geval genoeg. Met nog een paar andere dingen waar hij aan hecht: Zijn Nijntjes, meneer Blauw en de pingpings, de auto (die gele van mama en de grote auto van papa) en vreemd genoeg, de plaats van de keukentafel. Een paar maanden geleden is hij vanaf een plaats naast Martina verhuist naar de overkant, maar dat is prima voor hem. Hij kan nog steeds TV kijken en misschien is wel een voordeel dat hij nu ook naar buiten kan kijken. Maar afgelopen week kwamen Paul en José en de kids eten en had ik de tafel verplaatst om zo meer zitruimte te creeëren. Dat was teveel voor hem, de tafel op een vreemde plaats in zijn keuken. Dikke tranen, zijn huis was niet zijn huis meer.
Het raakt me als hij zo van stuur is. Je kan een kind niet beschermen tegen de veranderende tijden. Sterker nog, ik denk dat je een kind moet voorbereiden op de aanpassing op de verandering. Niets is beter dan een kind dat zich een plek kan geven in een nieuwe situatie. Zelf droom ik nog wel eens over vreemde SF werelden waar ik dan met mijn family ben en geconfronteerd wordt met iets ernstigs. Da’s best lastig in zo’n scenario. Dan denk ik wel eens dat ik veel sterker zou moeten zijn, of sneller of intelligenter of handiger. Want elke keer wordt ik weer geconfronteerd met iets dat net buiten mijn vermogen ligt om direct aan te pakken. De werkelijke wereld is op dit moment niet heel veranderlijk. Ik kan me druk gaan maken over het afschaffen van de hypotheekaftrek of het verhogen van de pensioenleeftijd. Ook voorzie ik problemen met het aantal mensen dat zich aangetrokken voelt tot de PVV en de relatie tot de internationale status van Nederland. Ook denk ik dat de mentaliteit van de leerlingen verandert, niet ten positieve helaas. En in dat alles plaats ik die kleine man die onder mijn zorg staat. Ik ben zo ver dat ik mijn eigen rol wel weet en in kan schatten hoe ik me kan opstellen of invloed kan uitoefenen. Maar hij is natuurlijk zo ver nog niet. Hij zal zijn weg nog moeten banen, zijn reacties nog moeten peilen, zijn ideeën nog moeten vormgeven. Een mooi, maar wel precair proces in deze ontwikkelingen. Mijn verandering is dat ik me steeds meer bewust ben van het feit dat ik niet alleen meer voor mezelf te zorgen heb, maar nu van dichtbij en soms van veraf mag meegenieten van de veranderingen bij Chris.
