de laatste paar weken lijkt het steeds erger te worden: Chris heeft van die buien waarin hij bijna niet luistert naar de dingen die wij tegen hem zeggen. Hij gaat gewoon zijn eigen weg. Het is ook niet een kwestie van een keer of twee keer herhalen, Chris heeft een ander beeld van de activiteit die gedaan moeten worden dan dat wij dat hebben. Zijn traagheid spreekt al boekdelen, daar waren we al een beetje aan gewend. Een eenvoudige opdracht als bijvoorbeeld “doe je sokken uit” kan zomaar 5 min duren. Chris is dan afgeleid door een poppetje dat naast hem staat, of zijn eigen tenen, of hij is helemaal vergeten wat hij moest. Het zal wellicht wel bij de leeftijd horen, het wekt echter wel zijn irritaties op.
Gisteren is de bom een beetje gebarsten. Nadat hij aan tafel weer enorm traag aan het eten was, expres het eten uit zijn mond haalde ondanks de waarschuwingen en daarna hij met een doekje zijn drinken uit zijn glas van het lepelen was, was de maat wel even vol. Tijd om naar bed te gaan! Maar het feit dat ik boos ben tegen hem en boos praat natuurlijk lijkt hem niet te deren. Dat is natuurlijk ook een manier om macht uit te oefenen. Misschien hoopte hij erop dat deze boosheid maar van korte duur zou zijn. Nog stoïcijnser en nog minder aanspreekbaar dook hij eenmaal boven aanbeland helemaal in zijn eigen wereldje. De opdracht ‘doe je kleren uit’ werd zingend genegeerd. Dan heeft het ook geen zin meer om te praten, of om uit te leggen, dan moet je gewoon doen vind ik. Binnen 10 seconden waren al zijn kleren uit en stuurde ik hem naar de wc. Hij was heel even onder de indruk, maar dat duurde niet meer dan 6 m die hij in de richting van de wc moest gaan lopen. Eenmaal op de verhoging aanbeland was hij weer van allerlei dingen van plan die niets te maken hadden met het ritueel van mijn bed gaan. De methode die ik dan hanteer heet direct coaching: het tot in de details benoemen van elke kleine handelingen die verricht moet worden, zonder aandacht te besteden aan geen enkele andere afleiding of emotie. Het beperkt zijn vrijheid van denken en handelen en dat vindt hij hoogst irritant. Bij het handen wassen was hij weer van plan werd anders te gaan doen, waarop ik tegen hem zei: ik vind het niet leuk hoe jij nu doet, BAH! En op de een of andere manier was toen zijn emmertje vol en liep hij achter me aan.” Ben ik niet meer je beste vriend Papa?”. Dat is een belangrijk moment. Het gaat niet om de persoon, het gaat om het gedrag. Dat zijn toch de basisregels van Feedback? En voor alle duidelijkheid, die zijn natuurlijk helemaal waar. Chris is geen vervelend jongetje, Chris doet als een vervelend jongetje. “Vanaf nu ga ik het helemaal goed doen Papa”, zei hij terwijl hij zijn tranen weggeveegde. Zijn pyjama probeerde hij extra snel aan te trekken, hij probeerde grapjes te maken naar mij toe en bij het voorlezen ging hij extra dicht tegen me aan zitten. Dat zijn de momenten dat van mij alles helemaal goed is.
Zijn gedrag van vandaag was overigens wel een beetje verklaarbaar. De hele dag hadden een collega en ik van de algemene onderwijsbond gewerkt aan de ontwikkeling van een workshop social media. Chris had een half dagje school gaat en er was eigenlijk niet zoveel ruimte voor hem. Als goede ouders verkopen we dat natuurlijk positief: vandaag mag je lekker een filmpje kijken. Maar voor hem was dat ook best wel spannend: een nieuwe mevrouw in huis die hij natuurlijk moest leren kennen en waar hij zijn best voor moest doen. Zijn papa was in de buurt, maar was druk bezig met allerlei andere dingen. En zelfs zijn zusje, ook al was het nog maar een kleine baby, kreeg veel aandacht. Een baby kun je tenslotte niet negeren. De hele middag had hij zich voorbeeldig gedragen. Hij was vriendelijk en attent, hij luisterde naar goede ideeën en hij probeerde een beetje een wit voetje bij de mevrouw te halen. Maar toen de mevrouw weer weg ging en de situatie thuis weer hersteld was, voelde hij zich vrij genoeg om zich te misdragen. De wereld is simpel.
In de pedagogiek wordt overigens dan gezegd dat je een goede opvoeding geeft. Als kinderen zich bij anderen goed gedragen en bij jou zich vrij genoeg voelen om zich te misdragen zegt dat twee dingen: ten eerste hebben ze geleerd dat het netjes is om bij andere mensen goed gedrag te vertonen en ten tweede hebben ze geleerd dat de vertrouwensband die tussen jou en je kind is veilig genoeg is. Ik kan niet zeggen dat dit fenomeen mij altijd even blij stemt, maar hoe dan ook blijft het een geweldige gozer.
