Het feest is weer begonnen op school: de examens. De gymzaal staat vol met tafeltjes, kuddes leerlingen laten het geleerde zien en docenten zijn van de leg omdat het routineschema dat ze net geaccepteerd hebben in de loop van het jaar bruut verstoord wordt door hun hernieuwde rol als surveillant: andere tijden, andere plek, samenwerken, andere rol en dat allemaal heel serieus. Tot op zeker hoogte vind ik het wel leuk. Het contact met leerlingen is anders geworden vanaf het moment dat de eerste examens zijn begonnen. In plaats van het continu neer moeten zetten van noodzaak, belang of vergaande extrapolatie over vormen van gedrag, lijkt het alsof de leerlingen jouw als nuttig ervaren in alle facetten. Dat kan zijn als de meester die nog even bijspijkert, of iemand die even een opbeurend woord geeft als het even moeilijk wordt tijdens een examen. Maar ook diegene die tijdens de examenzitting er voor zorgt dat jouw natje en droogje geregeld worden.
Het saaie aan examensurveillance is dat er hoegenaamd niets gebeurt dat spannend is. Er wordt wel veel tot spannend gebombardeerd, maar dat is omdat er niks te doen is. Elk kuchje, ritseltje, beweginkje wordt in de gaten gehouden op een manier die niet relaxed is. Dat voelen die kinderen ook en sommigen gaan daarmee aan de haal. Een krakende stoel is het einde van de wereld, een buurman die moet hoesten een oorverdovende lastpak en als het regent… In de gymzaal hoor je dat zooo goed en dan kun je je gewoonweg niet meer concentreren. Volgens mij hebben ze allemaal een vorm van concentratiestoornis tijdens de examens, buitenproportioneel aandacht vragen om het gebrek aan capaciteit te verbloemen. Of misschien zelfs profijt trekken van eindelijk ongebreidelde aandacht, iets dat ze al sinds baby hadden gewild. Maar de surveillerende docenten stimuleren dat vanuit een helpende overtuiging, het stimuleert elkaar enorm. En ik… ik loop altijd rustig naar een leerling toe, luister beperkt naar de klachten en doe ze vaak af met een simpele boodschap die net weer een zetje in de goede richting geeft.
Nog een paar maanden en dan is Chris baby-af. Van de gele groep gaat hij dan naar de oranje groep en mag hij met de dreumessen of peuters meedoen. Eind vorige maand hebben we zijn eerste evaluatie gehad. Dat is wel leuk voor iemand die altijd aan de andere kant van de tafel zit. Dit 20 minuten gesprek werd gevoerd op basis van een observatielijst. Uiteraard last minute ingevuld, zodat alle bevindingen erg recent zijn. Maar hij was ook best uitgebreid met inter persoonlijke vaardigheden, intra persoonlijke opmerkingen en vorderingen op het gebied van aanleg en talent. 60 Onderwerpen zo ongeveer en waar mogelijk stond er wat bij geschreven. Ik was wel onder de indruk, want zoiets wil ik eigenlijk ook. In het reguliere schoolsysteem vind men dat dat teveel tijd kost, maar ik zal je zeggend at het erg duidelijk is wat er staat. Het gesprek gaat dan ergens over, waar je zelf invloed op hebt. En het gesprek krijgt een richting anders dan oeverloos geleuter.
Na op de kop af 21 minuten vroeg ik aan de leidster wat zijn rapportcijfer nu was. Deze keek me aan, verbaasd, vervreemd. Ik legde uit dat ik graag wilde weten of Chris nu geslaagd was. En toen snapte ze de grap pas. Natuurlijk was hij geslaagd! Er zijn tenslotte geen eisen, ook niet voor overgang naar de oranje groep. Zelfs lopen is er niet één. En dat kan hij niet, dus ik veegde een zweetdruppel weg. Norm of geen norm, ik ben leraar en werk met een systeem dat erg duidelijk voor me is: Ik heb besloten dat Chris geslaagd is. Maar veel belangrijker was om in de observaties te horen dat Chris precies dezelfde leuke dingen doet die hij thuis ook doet. Helemaal niets verrassends. Dat stelt gerust.
